Ένας τύπος οσφυαλγίας, που ονομάζεται οσφυϊκή σπονδυλική στένωση, αντιμετωπίζεται μερικές φορές με χειρουργική επέμβαση. Αλλά και η φυσικοθεραπεία έχει εξίσου καλά αποτελέσματα σε αυτά τα περιστατικά και με λιγότερες ανεπιθύμητες επιπλοκές από τη χειρουργική επέμβαση, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Annals of Internal Medicine.
Στην οσφυϊκή σπονδυλική στένωση, ο συνολικός χώρος στο χαμηλότερο τμήμα του σπονδυλικού σωλήνα έχει μειωθεί. Αυτό ασκεί πίεση στο νωτιαίο μυελό και τα νεύρα που βρίσκονται στην περιοχή των οσφυϊκών σπονδύλων, που είναι οι πέντε σπόνδυλοι μεταξύ του θώρακα και της πυέλου, που συνθέτουν το κάτω μέρος της σπονδυλικής στήλης (Οσφύ).
Αυτή η κατάσταση μπορεί δυνητικά να προκαλέσει μια επώδυνη κατάσταση. Τυπικά συμπτώματα της σπονδυλικής στένωσης είναι:
- πόνος στη βουβωνική χώρα, στην περιοχή των γλουτών και του άνω μηρού, που δεν εκτείνεται προς το κάτω τμήμα του ποδιού (όπως ο πόνος της ισχιαλγίας)
- πόνος στην όρθια θέση ή στην βάδιση, που μειώνεται αν καθίσουμε ή στην θέση οκάδων
- πόνος που επιδεινώνεται σε υπερέκταση της Σ.Σ. (όταν κλίνετε προς τα πίσω) και μειώνεται σε κάμψη της Σ.Σ. (όταν σκύβετε προς τα εμπρός).
Μια επέμβαση που είναι γνωστή ως αποσυμπίεση ή πεταλεκτομή, γίνεται μερικές φορές για να μειωθεί ο πόνος στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, αλλά και στις γύρω περιοχές. Σ’ αυτή, αφαιρούνται οι δομές που πιέζουν τα νεύρα και προκαλούν τα συμπτώματα. Αλλά και η φυσικοθεραπεία μπορεί επίσης να βοηθήσει στην μείωση αυτών των συμπτωμάτων. Για να συγκρίνουν αυτούς τους δύο τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος, οι ερευνητές εξέτασαν 169 άνδρες και γυναίκες από την περιοχή του Pittsburgh με οσφυϊκή σπονδυλική στένωση. Όλοι οι συμμετέχοντες συμφώνησαν να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση, στην οποία υποβλήθηκαν οι μισοί από αυτούς άμεσα, ενώ οι υπόλοιποι συμμετείχαν αρχικά σε ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας.
Οι συμμετέχοντες και στις δύο ομάδες αξιολογήθηκαν για πρώτη φορά σε 10 εβδομάδες, μετά τη χειρουργική επέμβαση ή την έναρξη της φυσικοθεραπευτικής αγωγής αντίστοιχα. Ο πόνος συνέχισε να μειώνονται ακόμη και 4 μήνες μετά, ενώ η λειτουργικότητά τους συνέχισε να βελτιώνεται. Δύο χρόνια αργότερα, δεν υπήρχε καμία διαφορά στον πόνο ή την λειτουργικότητα μεταξύ των συμμετεχόντων στην ομάδα της χειρουργικής επέμβασης και αυτών της φυσικοθεραπείας. Όμως, 22 συμμετέχοντες από την χειρουργική ομάδα (ποσοστό 25%) παρουσίασαν επιπλοκές σχετιζόμενες με την χειρουργική επέμβαση, όπως υποβολή σε νέα επέμβαση ή πρόκληση μιας λοίμωξης που σχετίζεται με την επέμβαση, ενώ 8 από τους συμμετέχοντες στην ομάδα της φυσικοθεραπείας (ποσοστό 10%) ανέφεραν επιδείνωση των συμπτωμάτων, ως επιπλοκή.
Επιλογή θεραπείας
Για τους περισσότερους ανθρώπους με οσφυϊκή σπονδυλική στένωση, δεν υπάρχουν ενδοιασμοί για την επιλογή της σωστής θεραπείας, ειδικά όταν αποφασίζουν να υποβληθούν σε επέμβαση. Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης προσφέρουν όμως κάποια καθοδήγηση.
Αρχικά, η θεραπεία για την οσφυϊκή σπονδυλική στένωση περιλαμβάνει αυτό που οι γιατροί ονομάζουν συντηρητικά μέτρα. Αυτά είναι χορήγηση αναλγητικών και αντι-φλεγμονωδών φαρμάκων, αλλά και μερικές φορές εγχύσεις κορτικοστεροειδών στην οσφυϊκή μοίρα της Σ.Σ.. Εάν τα συμπτώματα δεν βελτιώνονται, η χειρουργική επέμβαση είναι συχνά το επόμενο βήμα. Αυτό είναι λογικό με βάση τα αποτελέσματα παλαιότερων μελετών.
Τα αποτελέσματα όμως της προαναφερόμενης μελέτης, δείχνουν ότι τα άτομα με οσφυϊκή σπονδυλική στένωση πρέπει πρώτα να δοκιμάσουν ένα καλά σχεδιασμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας, λέει ο Dr. Jeffrey N. Katz, καθηγητής ιατρικής στο Harvard Medical School, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα. Εάν η φυσικοθεραπεία δεν έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, η απόφαση για υποβολή σε χειρουργική επέμβαση, θα πρέπει να είναι στις προτιμήσεις του πάσχοντος, συμπληρώνει ο Dr. Katz, ο οποίος είναι και ο συντάκτης της μελέτης.
Φυσικά, μπορεί να χρειαστεί άμεση χειρουργική επέμβαση, εφόσον υπάρχει τόσο μεγάλη πίεση στα νεύρα που:
- μύες γύρω από την πύελο ή στα κάτω άκρα έχουν χάσει την λειτουργικότητά τους
- είναι δύσκολος ο έλεγχος και η λειτουργία του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης
- ο πόνος δεν μπορεί να ελεγχθεί φαρμακευτικά
Όταν απαιτείται χειρουργική επέμβαση, εκτελείται συνήθως πεταλεκτομή. Δηλαδή, ο χειρουργός αφαιρεί την οστεώδες πίσω μέρος του σπονδύλου, όπου βρίσκεται η στένωση. Έτσι ανοίγει περισσότερο χώρο για τα νεύρα που εξέρχονται από την σπονδυλική στήλη. Στις μέρες μας, η πεταλεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω μιας μικροσκοπικής τομής με την βοήθεια σύγχρονων χειρουργικών συσκευών.